DCPU HNATHAWH LEH HMALAKNA
District Child Protection Unit hi Mizoram tinah din niin, District Child Protection Officer (DCPO) kaihhruaina hnuaiah naupang dikna chanvo venhim hna chak taka thawkin a kalpui mek a ni. District Child Protection Unit (DCPU) kan tih mai hi sawi zau tur chuan engtia din nge tihte leh a inkhaidiat dan kan hriat a ngai a ni. Chung zinga pawimawh tak mai pakhat chu ICPS hi a ni.
Integrated Child Protection Scheme (ICPS) kan tih hi naupang dikna, chanvo humhalh, enkawl leh venhimna kawnga sawrkar laipui ruahmanna awm tawh zinga hnuhnung ber ni rih leh changtlung tak, tuna India ram State zawng zawngina kan hman mek ICPS hi Ministry of Women and Child Development, Government of India in a duang a. Kum 2009 – 2010 ah India ram pumah hman nghal tura tih a ni. Mizoramah chuan 2010 – 2011 ah Social Welfare Department, Government of Mizoramin ti hlawhtling ve nghalin, Mizoram State Child Protection Society chu din alo ni ve nghal ta a ni. India ram State tinah State Child Protection Society hi din tura hmalak mek zel niin Mizoramah pawh din ani tawh a ni. ICPS hnathawh leh hmalakna enfelpui leh tih chak hi SCPS din chhan ber a ni. Tin, District tin a District Child Protection Unit te hnathawh leh tih tur lo dawngsawngin, a tul dan ang zelin Centralah report a thehlut thin bawk a ni. Mizoramah tun dinhmunah hian District pariat ah chuan DCPU hi din a ni vek tawh a, mahse, District tharah hian din a la ni rih lo.
Tichuan, Ministry of Women and Child Development in Juvenile Justice (Care and Protection) of Children Act, 2000 in a phut angin Integrated Child Protection Scheme hi a duangchhuak ta a. A thupui pawh NAUPANG DIKNA CHANVO HUMHALH chu chu “Naupang tan tha ber turin” tih a ni. ICPS tihlawhtling tur chuan India ram State tinah kan sawi tawh angin State Child Protection Society din niin, chutiang bawkin District huam chhunga DCPU din lo ni ta bawk chuan Juvenile Justice (Care and Protection of Children) Act hmangin naupangte himna leh an tana tha ber turin hna a thawk mek a ni.
District Child Protection Unit chu ang ang naupangte tan nge a thawh? Kan tih chuan Danin pianghlim atanga kum 18 hnuailam hi naupang a tih avangin chung ho tan chuan hna a thawk ber a ni.
Engvangin nge naupangte tan venhim hnathawh a ngaih? Naupangte hian dikna chanvo (Rights) chi hrang hrang an nei a. A tam zawk hi chuan dikna chanvo an nei ve a ni tih pawh hi an hre lo a, a thente lah chu an dikna rahbeh sakin an awm a, awka pawh chhuah ngam lovin an hun an hmang ve thung bawk a ni. India ram Danpui (Constitution) ah leh a bika naupang humhalh leh venhimna atan Dan chi hrang hrang a awm bawk, United Nations Convention On the Rights of the Child (UNCRC) in naupang dikna chanvo a tarlan pali te chu:
1) Nun khawchhuah theihna Chnavo (Right to Survival)
2) Hmasawn thei tura chanvo (Right to Development)
3) Venhimna Chanvo (Right to Protection)
4) Ngaihdan leh thutlukna siamnaa tel ve theihna chanvo (Right to Participation)
Naupang tinte hian an dikna chanvo hi hria se, in venghim thei turin chakna an lo nei anga, tawhsual leh thil rapthlak tak tak an chunga thleng fo thin te an hneh theih dawn avangin an hnena an dikna chanvo leh an mawhphurhna hriattir tur hian DCPU hian hma nasa takin a la a, hna a thawk mek a ni.
Eng ang naupangte tan nge DCPU hian hna a thawh? Naupang tu pawh mai hian tawhsual tawk thei an ni a. Naupang an nu leh pa, chhungkua a an chenpui te ngei kiang ah pawha him lo an tam tawh hle a ni. Heng bakah zirna in leh khawlai, an chet tlatna hmun a pianga an chunga thil thalo thleng thei reng a nih avangin naupang tawh phawt chuan ngaihsak leh venhim an mamawh a ni. Naupang venhim mamawh ngai zualte han tarlang ta ila:
- Naupang- chenna hmun nghet neilo leh dinhmun himlo, sawisak leh tihduhdah tuar.
- Naupang- a mah enkawltu emaw, a chenpui tupawhin thah/tihnat a an vau a, chu an vauna chu tihpuitlin mai hlauhthawnawm a nihin.
- Naupang- tunhmain a chungah nunrawnna lantir a nih tawh a, tihduhdah, ngaihthat leh thlahthlam a lo tuar tawh a, tuna a dinhmun a him loh lehin.
- Naupang nu leh pa nei a nih pawhin a nu leh pa chu naupang/fa enkawl kawng a tlinglo leh tlaklo a nihin.
- Naupang nu leh pa neilo, a chhungte dang amah enkawl tura inhuam awm lo an nihin.
- Naupang- an nu leh pa ten an hlamchhiah leh ngaihthah, an nu leh pa te awmna chin hriatloh an nihin.
- Naupang sum hmuhna tura chhawr leh hursualna lam hawia tihbawrhban, pawngsual leh khuaikhem a nihin.
- Naupang- a chhan leh vang sawi vak tur awmlo a a chenna emaw, khawlai emaw, khawihmun pawha him lo a nihin.
- Naupang a rilru leh taksa ngaihtuahawm, hrisello, natna khirhkhan leh natna tihdam theihloh vei, enkawltu nei tha lo.
- Ram leh tualchhung indona emaw, khawtlang buaina emaw, leilung chhiatna thleng thut vanga tuartu naupang.
Hemi piahlamah hian hian naupang dan kalh a che te tualthah, rukruk, mibum, pawngsual, dan phalloh ruihhlo khawih leh zawrhte leh dan hrang hrang bawhchhiate chungchang buaipuiin hna a thawk bawk a ni. A tul leh a mamawh tu naupangte tan counselling pawh a pe thei reng bawk a ni. Tin, heng bakah hian kawng chi hrang hrang, naupang leh a kaihnawih lam thil reng reng ah chuan hnathawh loh pawh a nei lova, a pawimawh zual leh langsar zual chauh han tarlang ila:
- Sponsorship: ICPS hian naupang rethei leh tanpui ngai zual bikte tan Sponsorship Programme a buatsaih a, chu a thil buatsaih chu ti hlawhtlin anih theih nan DCPU in chak takin hma a la a, Mizoram Sponsorship Guidelines, 2017 (Sponsorship Dan Bu) kan tih mai ina tih tur hrang hrang a duante leh tih tur a sawite chu tihlawhtlin anih theih nan DCPU hian nasa takin hma a la mek zel a ni. He Programme ah hian naupang chhungkaw rethei berh lutuk School pawh kal thei lo mai dawn a lang emaw chhungkaw dinhmunin a zir loh avanga Naupang Home a dah ngai tur venna atana sorkar ruahmanna a ni a. DCPU hian naupangte dawng awm hliah hliaha langte kha an inah kalin zirchianna/finfiahna a va nei thin a ni. An zir chiannte hi Sponsorship and Foster Care Approval Committee (SFCAC) sponsorship thlangtute chuan an lo endik leh veka, thlan awm leh lak awm ngawih ngawiha langte chu sponsorship tanpuina thlakhata cheng 2000 naupangin a school kal tanpui nan a la ve thin a ni.
- Foster Care: Naupangin tha taka enkawltu tur chhungkua a neih loh chuan, hun engemaw ti chhung naupang chu chhungkaw dangin an lo awmpui/enkawl lailawk thei a, chu chu Foster Care chu a ni. Naupang leh an chhungte dinhmun a zirin Foster care hun chhung hi siam a ni. Hemi chhung hian naupang chhungte chu naupang thanlenna tur atana duhthusam an lo nih theih nan an lo insiamrem beisei a ni. Foster Care hian a tum ber chu naupangte chhungkaw awmzia hriattir hi a ni. Amaherawhchu, Foster Care pawh hi guidelines mumal tak siam a ni tawh a. Chu chu The Mizoram Foster Care Guidelines, 2017 tih niin chuta tih tur leh kalpui dan tur zawng zawngah chuan DCPU in hma a la a, thu tawp leh thutlukna chiah hi a khawih loh chu a ni. A bak zawngah chuan naupang awmna Home emaw, naupang Foster Care duh chhungkuate dinhmun leh nihna, nunphung va zirchian zawng zawngte kha DCPU hmalakna leh hnathawh vek a ni.
- Adoption: Central Adoption Resource Agency (CARA) hnathawh puibawm turin State Adoption Resource Agency (SARA) hi State tinah din a ni. He Agency tum ber chu State chhung leh pawnlama Dan ang taka fa la duh ten, an lak theih nan an tanpui thin a ni. Chutiang bawkin District level ah chuan a tul dan ang zelin DCPU in hna a thawk a, Baptist Child Resources Centre (Specialized Adoption Agency) nen tangkawpin dan hmanga fa la duhte tan biak theih a pan theih reng a ni.
- After Care: Naupang Home a awm te hi kum 18 an lo tlin chuan an chhuah a ngai tawh thin, Home chhuahsana puitling taka mahni ke a ding thei turin kawng tinrengah zirtir leh kaihhruai an ngai a, hemi tihlawhtling tur hian After Care Programme hi buatsaih a ni. Naupang After Care a awm duh te’n ‘The Mizoram Guidelines for After Care Programme, 2017’ tih a zawm ngai leh tih tur hrang hrangte chu DCPU in hma la in Home a thawktute nen inpawhna tha tak hnuaiah tula leh mamawhte a inpui tawnin naupangte’n he After Care programme hi a hman tangkai theih nan hma nasa takin a la a ni.
- Child Guidance Centre (CGC): CGC hi naupang leh tleirawl pianphung leh rilru lama harsatna nei, an harsatna zawnchhuahpui a, kaihhruaina leh enkawlna a thlawna pekna hmun a ni. CGC hnuaiah hian mithiam bik Psychiatrist, Physiotherapist, Clinical Psychologist, Speech Therapist leh Special Educator te a thlawna rawn theih reng an ni. Hetiang ang naupang tanpui ngai leh harsatna neite an awm chuan a tul dan angin DCPU in hna thawkin hma a la thin. Hemi hmun hi Lungleiah a la awm ve lova, tun dinhmunah chuan Aizawl ah chauh a la awm a ni.
Naupang awmna Home chungchanga DCPU hnathawh hi han tarlang leh ta ila. Naupang leh a kaihnawih tawh phawtah chuan tih tur leh chanvo Danin zawm tura a tih tlat avangin DCPU hi a kalhrang thei lova ni. Kan sawi tawh angin Naupang Home dintute hian Sawrkarah Registration tiin Dan an zawm a lo ngai ta a. Chu Danah Juvenile Justice (Care and Protection) of Children Act, 2015 ah chuan DCPU hnathawh leh naupang Home (Child Care Institution) a vil dan tur zawng zawng chipchiar takin a inziak a ni. Kan sawi tawh angin a hma chuan Home dintute pawhin an Home a lut chhuak chungchangah Dan an lo zam ve thin a. Amaherawhchu, Dan zawm tur a lo awm takah chuan thuawih takin chu dan chu zawmin an Home a naupangte pawh tha takin a enkawl mek a ni.
Heng kan sawi te bakah hian Home tinte changtlung leh tha taka an kal theihna tur atan Home Management Committee din vek a ni a, he committee hi DCPO kaihhruaina hnuaiah kalpui a ni a, hei bakah hian Children’s Committee a awm leh a, naupang ten awka an chhuaha, an harsatna te an thlen theihna tur atana he committee hi din a ni.
DCPU hian naupang Home chauh hamthatna leh inrelfelna ah hian hna a thawk lova, Home a awm ve lo naupang harsatna tawk apiangte dapchhuah leh zawn chu a hna peng pakhat ani tih kan hriat a tha hle mai. Chutiang ti tur chuan Anganwadi, School te leh health sub centre te tlawh thinin, chung zingah chuan naupang harsatna nei, tanpui ngai an awm em tih zawng zawng thlengin a zawngchhuak thin a ni. Mite hnenah a hnathawh puanzara chu tih makmawh a ni bawk a, harsatna nei naupangte DCPU office a lo kalte chu tha taka lo dawngsawngin an harsatna leh tanpui an ngaihna laiah a pui thin bawk a ni.
Contact:
L.P.Thanhlira Building,
Venglai, Lunglei,
Near SSA Office
796701
0372-2324437/9856157380
Sl.no. | Name | Designation | Contact No. |
1 | Lalrinkimi Hmar | District Child Protection Officer (DCPO) | 8414051481 |
2 | PC Laldingpuii | Protection Officer (IC) | 9863151178 |
3 | Zokhumi | Protection Officer (NIC) | 9436774799 |
4 | S.Lalrotluangi | Legal cum Probation Officer (LPO) | 8732856460 |
5 | R.Vanlalsawmi | Counsellor | 9612217532 |
6 | Rody Ramluahmawii | Social Worker I | 9612552768 |
7 | Rohluzuala Hnamte | Social Worker II | 8974834552 |
8 | Joseph Vanlaltluanga | Accountant | 9436958381 |
9 | J.Zothanliana | Data Analyst | 9863362074 |
10 | H.Lalthlamuani | Assistant cum DEO (DCPU) | 9863437174 |
11 | C.Lalenkawli | Assistant cum DEO (JJB) | 9862450918 |
12 | H.Lalruatsangi | Assistant cum DEO (CWC) | 8974915079 |
13 | Joseph Laltlanmawia | Outreach Worker I | 8014007871 |
14 | Ruthi Vanlalhmangaihi | Outreach Worker II | 8119823015 |
15 | ZD.Zohmangaiha | Outreach Worker III | 9436390696 |
16 | T.Lalnunpuia | Peon cum Chowkidar | 9615775229 |
17 | Lalrinzuala | Peon cum Dak Runner | 8575692782 |
18 | Saithangpuia | Multi tasking Worker | 8575930715 |